همۀ مردم اعتقاد و ایمان دارند.
مهّم، متعلِّقِ ایمان و مُعتَقَدِ آدمیان است که اگر به خدا و انسانیّت و حرّیّت و معنویّت و رسالت و امامت و حساب و کتاب و حقّانیّتِ معاد و .... اعتقاد و ایمان داشته باشند، حقّ و ارزنده است؛
و إلّا فلا وقتی عاشقِ کسی هستیم ویا آنگاه که به مبانی و مطالبی مبنایی اعتقاد و ایمان داریم،
اگر حُبِّ جاه و ثروت داشته باشیم و یا اگر حبِّ بطن و شهوت در غیر از مجاری خودش باشد، یقیناً عشق و ایمانمان متزلزل می گردد.
کتاب رضوان
استاد مجید جعفری تبار
سوره «ماعون» یکی از سوره های کوچک آخر قرآن است. آیا تا به حال به این سوره مبارکه از این منظر نگریسته ایم؟
این که می گوییم «از این منظر »، حرف خود سوره ی ماعون است؛ یعنی در واقع، نیاز به منظر خاصی ندارد، بلکه همین قدر که کسی به معنای سوره عنایتی مدبّرانه کند، به خوبی همین پیام را از این سوره شریفه در می یابد و بیرون می کشد.
در این سوره، خداوند تبارک و تعالی سخن را با یک سوال شروع می کند و سپس پاسخ به این سوال را می فرماید:
« آیا کسی را که تکذیب دین می کند دیده ای؟»؛
یعنی « آیا می دانی آدم بی دین کیست؟».
شاید اگر از امثال ما این سوال را بکنند، فوری جواب می دهیم که:
« بله، آدم بی دین کسی است که به خدا و پیامبر و وحی و امامت و معاد و روز قیامت اعتقاد نداشته باشد» و شاید هم فکر کنیم که حرفمان خیلی هم قشنگ است.
امّا قرآن چنین نمی گوید.
مظاهر دنیوی چهار چیز است:
جاه و ثروت، بطن و شهوت.
جاه طلبی و مال دوستی نباید مطلقاً در وجود کسی که طالب کمال است باشد.
ما باید دنبال زندگی پاک و سالم خود باشیم و اگر رضای خداوند حکیم بود، هر چه میزان از جاه و موقعیت و قدرت اجتماعی که برای ما حاصل شد، و هر مقدار مال و ملک و ثروتی که به دستمان آمد، به همان مبلغ و اندازه راضی باشیم و دل به ذره ای بیش از آن ندوزیم.
وَلَا تَتَمَنَّوْا مَا فَضَّلَ اللَّـهُ بِهِ بَعْضَکُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ ۚ لِّلرِّ‌جَالِ نَصِیبٌ مِّمَّا اکْتَسَبُوا ۖ وَلِلنِّسَاءِ نَصِیبٌ مِّمَّا اکْتَسَبْنَ ۚ وَاسْأَلُوا اللَّـهَ مِن فَضْلِهِ ۗ إِنَّ اللَّـهَ کَانَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمًا(سوره نساء-آیه 32)
اما دو مظهر دیگر دنیوی یعنی بطن و شهوت را باید در حد مشروع و درست داشته باشیم. حذف این دو اگر امکان داشته باشد، امری ناصواب است. هنر واقعی آنجایی است که غریزه هر دو در وجودمان باشد و میل درونی داشته باشیم اما افسار آن غرائز را خود به دست بگیریم.
دریغ که اصطلاح زُهد همچون بسیاری کلمات در اذهان ما به صورت خطا جا افتاده است.
معمولا وقتی کلمه زهد و زاهد به میان می آید، در تصور ما یک انسان لاغر اندام و با لباس های پاره و زندگی ساده نقش می بندد! این زهد واقعی نیست! زیباترین و دقیقترین معنای زهد در حدیثی از امیرالمؤمنین علیه السلام آمده است که حضرت زهد را عمل به این آیه می دانند:
«لِّکَیْلَا تَأْسَوْا عَلَىٰ مَا فَاتَکُمْ وَلَا تَفْرَ‌حُوا بِمَا آتَاکُمْ ۗ وَاللَّـهُ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ» (حدید - 23)
{اگر چیزی را از دست دادید، ناراحت و غمگین نباشید؛ و اگر چیزی را بدست آوردید و خدا به شما مرحمت فرمود، شاد نبوده و مغرور نشوید.}
حال می رسیم به ام الخبائث، حب النفس!
(لازم به ذکر است = در روایت شریف آمده است: حب الدنیا رأس کل الخطیئه؛ قرآن و اهل بیت و حکیمان مطابق فهم و ظرف جمیع مخاطبین صحبت می کنند. ریا و حب الدنیا برای همگان قابل درک است، اما نفس! چیزی است که اساسا شناخت و چیستی آن برای اکثریت ادمیان دور از درک و فهم استچه رسد به مرحله عملی اصلاح و رشد!)
ادامه دارد ... انشاء الله ...
