« اگر خدا را اثبات نتوان کرد، انکار هم نمی توان کرد».
این جمله را عمدتا برای جوانان می گویم؛ به ویژه کسانی که به سادگی و تنها به دلیل اینکه مسائل ماورایی را نفهمیده یا نمی فهمند،
عملاً و علماً و قولاً و اعتقاداً آن ها را نفی می کنند.
ای عزیزان، اگر شما در درونتان خدا و معنویت و علم وراء ماده و بهشت و جهنم و برزخ و ملائک و وحی و نبوت را باور نکرده اید،
آیا می توان به ضِرس قاطع انکارش نیز بکنید؟!
به خودت بنگر و به درون و وجدانت مراجعه کن.
ای کسی
ما موظفیم که بیش از این که مردم را از قبر و فشار قبر و برزخ و قیامت بترسانیم، مردم را به انسانیّت دعوت کنیم.
ما باید فریاد برآوریم که: ای مردم! شما انسان هستید.
انسان مانند حیوان نیست که فقط دنبال شکم و شهوت و درنده خویی باشد. اگر حیوان چنان است، به این دلیل است که راه و چاره ی دیگری ندارد.
جبر تکوین، او را به بهمیّت یا سبعیّت وا داشته است.
اما من و تو انسان هستیم.
من و تو می توانیم خوب باشیم، ایثار کنیم، به محرومین و جاهلان رسیدگی کنیم، حق جو و حق گو باشیم،
سعادت خودمان را به قیمت شقاوت و بدبختی دیگران نخواهیم.
چقدر آن روایت شریفه از پیامبر اکرم صل الله علیه و آله، قشنگ است.
سخنمان در سوره ی ماعون بود.
از خوانندگان تقاضا دارم که با دیده ای باز و بدون هیچ گونه تعصّب و اتکا بر شنوده های سابق، نگاهی به این سوره شریفه بیندازند:
« آیا میدانی که «بی دین» به چه کسی گویند؟
بی دین کسی است
سوره «ماعون» یکی از سوره های کوچک آخر قرآن است. آیا تا به حال به این سوره مبارکه از این منظر نگریسته ایم؟
این که می گوییم «از این منظر »، حرف خود سوره ی ماعون است؛ یعنی در واقع، نیاز به منظر خاصی ندارد، بلکه همین قدر که کسی به معنای سوره عنایتی مدبّرانه کند، به خوبی همین پیام را از این سوره شریفه در می یابد و بیرون می کشد.
در این سوره، خداوند تبارک و تعالی سخن را با یک سوال شروع می کند و سپس پاسخ به این سوال را می فرماید:
« آیا کسی را که تکذیب دین می کند دیده ای؟»؛
یعنی « آیا می دانی آدم بی دین کیست؟».
شاید اگر از امثال ما این سوال را بکنند، فوری جواب می دهیم که:
« بله، آدم بی دین کسی است که به خدا و پیامبر و وحی و امامت و معاد و روز قیامت اعتقاد نداشته باشد» و شاید هم فکر کنیم که حرفمان خیلی هم قشنگ است.
امّا قرآن چنین نمی گوید.
در کوچکی پای سخننان و منبرهای زیادی نشستم، امّا کمتر شنیدم که از اصل وجود خدا و اثبات ذات مقدّسش سخن گفته شود.اصل خدا و معاد و وحی و نبوّت و امامت و ده ها مسأله ریز و درشت دیگر، آن چنان که باید، برای برخی از اهل قلم و سخن جا نیفتاده است!
با این وجود نباید انتظار داشت که شنوندگان ایمان راسخ بیابند؛ علی الخصوص که عمده ی انذارهای ما راجع به قبر و قیامت و جهنّم، و تبشیر هایمان در باب بهشت و حورالعین و امثال آن است.
ما نقطه آغاز سلوک وتوجّه به تقوا و معنوّیت را گم کرده ایم.
من در مطالعات قرآنی و روایی به این نتیجه و باور رسیده ام. آن یقین و باور این است که :
اولین و مهم ترین و لازم ترین گام رشد و کمال معنوی،« انسانیّت و حرّیّت » است.
این عقیده، خلاصه ی پیام قرآن و معصومین وحکیمان و عارفان واقعی است.
نگاهی به جمله ی مشهور حضرت سیدالشهداء علیه السلام، بکنید:
« ان لم یکن لکم دینٌ و کنتم تخافون المعاد فکونو أحرار فی دُنیاکم»؛
« اگر دین ندارید و از معاد نمی ترسید، پس لااقل در همین دنیای کنونی خودتان، آزاده و انسان باشید».
یعنی اوّلا لازمه ی حریّت و انسانیّت، دینداری نیست؛و ثانیاً حریّت و انسانیّت، زمینه لازم دین است.
توگویی که حضرت علیه السلام چنین می فرمایند که :
« من نمی گویم چون خودم ( یعنی همچون امام حسین علیه السلام) به تمام دین و خدا و معاد و غیره پای بند و معتقد باشید؛ امّا لااقل همان نقطه آغاز دین و دینداری را داشته باشید».
سوره ی ماعون یکی از سوره های کوچک آخر قرآن است.
آیا تا بحال به این سوره ی مبارکه از این منظر نگریسته ایم؟
انسانیّت و حریّت سر آغاز سلوک
استاد مجید جعفری تبار 1382
ما باید بیش از این که مردم را
از قبر و فشار قبر و برزخ و قیامت و جهنّم بترسانیم،
آنها را به انسانیت دعوت کنیم.
برگرفته از متن انسانیت و حریت سر آغاز سلوک
استاد مجید جعفری تبار
